NJF 2004, 288

Vzngr. Rechtbank Almelo

10 maart 2004, nr. 62691 KGZA 50/2004

(mr. H. Drewes)

 

Regeling

BW art. 7:18; Richtlijn 1999/44/EG van 25 mei 1999

Essentie

Koop brommobiel  met gebreken. Koper bevoegd tot ontbinding. Vordering terugbetaling koopprijs toegewezen onder aftrek vergoeding voor reeds gereden kilometers.

Koop brommobiel  met gebreken. Koper bevoegd tot ontbinding. Vordering terugbetaling koopprijs toegewezen onder aftrek vergoeding voor reeds gereden kilometers.

Partijen

D.J. Klasens, te Deventer, eiser, proc. mr. H.A.A. Kienhuis,

tegen

De v.o.f. Heima, te Den Ham, en haar vennoten, allen te Hoge Hexel, gedaagden, proc. mr. F. Kolkman.

Tekst

Het procesverloop

(…)

De beoordeling van het geschil en de motivering van de beslissing

Eiser heeft op 25 april 2002 van Heima een nieuwe brommobiel  van het merk Tasso, type Bingo, gekocht voor de prijs van € 12 375. Dit voertuig heeft vanaf de dag van de aankoop gebreken gehad. Heima heeft in februari 2003 na lang aandringen enkele gebreken hersteld, maar die zijn niet effectief geweest. Verder zijn er nieuwe gebreken opgekomen. Eiser heeft Heima op 25 september 2003 gesommeerd tot deugdelijk en duurzaam herstel, bij gebreke waarvan eiser de koop overeenkomst wenste te ontbinden. Van dat recht heeft hij gebruik gemaakt omdat Heima op zijn sommatie niet heeft gereageerd. Op 18 januari 2004 is de brommobiel  volledig in onbruik geraakt. Eiser vordert teruggave van de koopprijs, te vermeerderen met de rente daarover vanaf 25 september 2003, met veroordeling van Heima in de kosten van dit geding, het gelegde beslag daaronder begrepen, te vermeerderen met incassokosten.

(…)

Overwegingen van de voorzieningenrechter

Allereerst zij vastgesteld dat het hier gaat om een consumentenkoop. Uitgangspunt van de bepalingen over de consumentenkoop is dat de bescherming van de particuliere koper groter en vergaander is dan die, die hem door de algemene wettelijke bepalingen van het verbintenissenrecht wordt geboden. Het gekochte product moet de consument de kwaliteit en de prestaties bieden die voor goederen van dezelfde soort normaal zijn en die de consument redelijkerwijs van zijn aankoop mag verwachten.

Van belang is ook dat het gekochte moet voldoen aan de mededelingen die de verkoper of de producent of de vertegenwoordiger van de producent (bijv. de importeur) over de kenmerken van het product doet. Daarbij is onverschillig of die mededelingen mondeling worden gedaan, op de verpakking staan of in de reclame van het product worden genoemd.

Verder kan de verkoper zich in geval van klachten niet verschuilen achter de importeur, de importeur niet achter de fabrikant en de fabrikant niet achter zijn toeleveranciers. Het is aan Heima om de importeur aan te spreken, aan de importeur de fabrikant, aan de fabrikant de toeleveranciers. De consument mag de verkoper van het product aanspreken en de verkoper is in dit geval Heima. Voor rekening van de verkoper komen ook de tekortkomingen van een product dat de verkoper niet zelf heeft geproduceerd. (Oerlemans Agro/Driessen, HR, NJ 2002, 213).

Voor deze zaak houdt dat in dat Heima tegenover eiser heeft in te staan voor de kwaliteit van de door haar verkochte brommobiel .

De vraag die beantwoord moet worden is of de brommobiel  beantwoordt aan de kwaliteit die ervan mag worden verwacht en of hij geschikt is voor het gebruik waartoe hij dient. Die vraag dient naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter ontkennend te worden beantwoord.

Het expertisebureau CED Bergweg heeft op 12 november 2003 de brommobiel  onderzocht. Het mobiel heeft dan 12 638 km gelopen. De inspecteur constateerde scheuren/barsten in de motorkap, het dashboard, de achterbumper, de hemelbekleding, het linker en rechter achterscherm. Verder constateerde de inspecteur een afgebroken schokbreker, een versleten aandrijfriem, een vervormde binnenspiegel, lekkage rechtsvoor bij de voorruit en het rechterportier. In dit geding overgelegde foto’s bevestigen deze vaststellingen.

De scheuren en barsten waren alleen aanwezig in de schroefdelen. In de dragende delen werden geen afwijkingen geconstateerd. De brandstofverdeler is regelmatig losgelopen, wat kan duiden op een in het voertuig aanwezige trilling. De inspecteur concludeert dat de vastgestelde mankementen zich niet mogen voordoen gezien de leeftijd van het voertuig, ervan uitgaande dat het voertuig normaal gebruikt en bereden wordt. Zou het voertuig overbeladen zijn geworden, dan zouden er scheuren in de dragende delen zijn ontstaan, wat niet het geval is.

De scheuren/barsten kunnen zijn ontstaan als gevolg van een tekortkoming van het betreffende deel, maar ook als gevolg van een overmatige trilling door bijvoorbeeld het niet juist functioneren van de motor.

Gelet op deze feitelijke vaststellingen is de voorzieningenrechter van oordeel dat de afgeleverde brommobiel  niet beantwoordt aan de koopovereenkomst en niet de eigenschappen heeft die eiser ervan mocht verwachten. De kwaliteit van het nog geen twee jaar oude mobiel met slechts een kleine 13 000 km op de teller ligt duidelijk onder hetgeen een koper redelijkerwijs van zo’n voertuig mag verwachten.

De voorzieningenrechter acht niet aannemelijk dat de gebreken gevolg zijn van onvoldoende onderhoud. Het is niet waarschijnlijk dat scheuren in motorkap, dashboard, achterbumper, hemelbekleding en achterschermen, lekkages en een afgebroken schokbreker ontstaan door gebrekkig onderhoud.

Onderhoud beperkt zich immers in het algemeen tot de draaiende delen van een voertuig en houdt kort gezegd in olie verversen en afstellen van onderdelen als motor, remmen, versnellingsbak en dergelijke. Het Tasso-onderhoudsschema schrijft ook niet meer voor dan om de 3000 km olie verversen en elke 12 000 km een wat uitgebreidere servicebeurt. Meer dan dat is het niet. Voorzover gebrek aan dergelijk onderhoud al plaats gehad zou hebben, hetgeen eiser bestrijdt aan de hand van het afgestempeld onderhoudsboekje, kan dat niet de hiervoor geconstateerde gevolgen hebben.

Ook ligt niet voor de hand dat een eventuele doe-het-zelver schroefdelen gaat aandraaien. En als dat al zou moeten omdat zij binnen 12 000 km los rammelen, dan nog mag een wat te strak aandraaien, indien al geschied, niet direct scheuren tot gevolg hebben. Daarbij zij nog daargelaten dat schroefdelen niet binnen 12 000 km behoren los te raken. Verder zijn een afgebroken schokbreker en lekkages ook niet terug te voeren op gebrek aan onderhoud.

Naar het oordeel van de voorzieningenrechter gaat het hier om tekortkomingen van de betreffende delen en de montage daarvan.

De inspecteur stelt verder dat ook overmatige trilling van de motor oorzaak kan zijn van de scheuren. Als die veronderstelling juist is, kan van de motor gezegd worden dat hij niet voldoet aan hetgeen de koper ervan mag verwachten. Hij hoeft niet te aanvaarden dat hij buiten de servicebeurten om regelmatig terug moet naar de verkoper om overmatige trillingen te doen opheffen. Het is verder niet aannemelijk dat een motor minder gaat trillen bij veelvuldig olie verversen. De overmatige trillingen ontstaan los van olie verversen en zijn kennelijk inherent aan deze motor zelf en daarom non-conform aan de overeenkomst.

Oneigenlijk gebruik is ook niet aannemelijk. Het opvoeren van de motor tot een snelheid van 70 km/u, zoals Heima stelt en eiser betwist, kan redelijkerwijs niet de oorzaak zijn van de gebreken. Van algemene bekendheid is dat bromfietsen met snelheden van boven de 70 km/u rijden zonder dat zij daar op korte termijn technische gebreken aan overhouden. Voor een brommobiel  kan hetzelfde te gelden. Zoals de voorzieningenrechter ter zitting heeft waargenomen, lijkt eiser hem voorshands verder niet het type om met 70 km/u over fietspaden te suizen.

Het verwijt dat eiser de brommobiel  heeft ingericht voor het vervoer van vier personen acht de voorzieningenrechter evenmin aannemelijk. De Tasso Bingo in het geding is totaal 2.53 meter lang (www. Tassocar.nl) en het is een feitelijke onmogelijkheid om er zitplaats voor vier in te maken. Overbelasting is verder niet aannemelijk nu de dragende delen van het voertuig in orde zijn.

Op www.tassocar.nl, de website van Tasso, wordt de Tasso-brommobiel gepresenteerd als een ‘topmodel!’ en ‘op de top van de markt’, de materialen en de know-how in de fabricage ‘garanderen een industriële kwaliteit van de halffabrikaten: u vindt dit terug in het eindproduct!’

Hiervoor is al uiteengezet dat een product moet voldoen aan de mededelingen die de verkoper of de producent of de vertegenwoordiger van de producent (bijv. de importeur) over de kenmerken van het product doet. Daarbij maakt het niet uit of die mededelingen mondeling worden gedaan of in de reclame van het product worden genoemd.

Op de Nederlandse website van Tasso wordt de brommobiel  aangeprezen als topmodel en top van de markt. Dat houdt in dat de consument op zijn minst een gemiddeld en behoorlijk product mag verwachten en dat de verkoper gehouden is zo’n product te leveren. Dat geldt temeer omdat de Tasso in het algemeen, maar ook vergeleken met andere brommobielen stijf aan de prijs is, te weten € 12 375. Voor dat geld koopt de consument ook een echte auto, terwijl in dat aankoopbedrag maar liefst 45% BPM belasting zit verwerkt, wat bij de brommobiel  niet het geval is. Zij hierbij toegegeven dat de prijsvergelijking van een massaproduct als de auto met een niet-massaproduct als de Tasso enigszins mank gaat. Blijft echter dat de koper voor een bedrag van ruim € 12 000 waar voor zijn geld mag verwachten. Die heeft eiser niet gekregen.

Het voorgaande houdt in dat eiser de overeenkomst mocht ontbinden. Van klachten blijkt al van februari 2003 (Tasso 14 dagen bij Heima), dat is binnen een jaar na aankoop en vervolgens is er regelmatige actie van eiser. Op zijn verzoek van 25 september 2003 tot herstel van de gebreken heeft Heima niet binnen redelijke termijn gereageerd. Een in januari 2004 gedaan aanbod tot herstel van de gebreken is te laat; de wetgeving, waaronder de Europese (Richtlijn 1999/44/EG van 25 mei 1999), gaat ervan uit dat de consument op korte termijn herstel aangeboden krijgt, zo niet, dan mag hij de overeenkomst ontbinden.

Heima beroept zich ten onrechte op de bij de Tasso-aankoop behorende garantiebepalingen. Het begrip garantie heeft in de praktijk geen vast omlijnde betekenis. Garantie wordt gebruikt in de zin van een nadere omschrijving van de kwaliteiten van het product en een uitbreiding van het instaan door de verkoper voor de afwezigheid van gebreken. Daarnaast wordt aan het begrip garantie regelmatig een aansprakelijkheidsbeperking van de verkoper gekoppeld. De verkoper verklaart zich wel bereid om gedurende enige, vaak niet al te lange tijd gebreken te herstellen, maar bijvoorbeeld alleen voor fabricage- of montagefouten; de te vervangen onderdelen zijn gratis, maar het arbeidsloon niet; voor onderdelen die afkomstig zijn van toeleveranciers, zoals in dit geschil motor, remmen schakelbak, staat de verkoper niet garant. Dat houdt in dat een klagende koper zich zou moeten wenden tot, bijvoorbeeld toeleveranciers in China, Taiwan, Italië enzovoorts.

Het zijn deze aansprakelijkheidsbeperkende garantiebepalingen die Heima hanteert, maar zij kunnen haar niet baten. Het leveren van een ondeugdelijk product dat niet voldoet aan de eraan te stellen eisen is wanprestatie en daar kunnen aansprakelijkheidsbeperkende garantiebepalingen niets aan afdoen.

Eiser heeft 12638 km gereden in de 21 maanden tussen 25 april 2002 en 18 januari 2004, dat is globaal 600 km per maand, 7200 km per jaar. Dat gebruik kan ondanks alles niet gratis zijn, hij is er een vergoeding voor verschuldigd. De voorzieningenrechter neemt als uitgangspunt voor het schatten van die vergoeding dat een goede brommobiel  10 jaar of 72 000 km kan meegaan en dat hij bij aankoop van een andere nog € 500 opbrengt in de vorm van inruilwaarde of korting op de aankoopprijs. De afschrijving bedraagt dan gelet op de aankoopprijs totaal € 11 875, per kilometer derhalve € 0,1649, afgerond 16,5 cent. De kilometervergoeding over 12 638 km schat de voorzieningenrechter, rekening houdend met aan eiser opgekomen inconvenienten, op € 2000, Eiser claimt dat zijn schade groter is dan de aankoopprijs die hij voor de brommobiel  heeft betaald, maar die schade is in kort geding niet vast te stellen.

De vordering heeft gelet op het feit dat eiser een brommobiel  dringend nodig heeft een spoedeisend karakter. Zijn liquiditeitsproblemen rechtvaardigen een toewijzing van zijn vordering bij wege van voorschot.

Het voorgaande houdt in dat de voorzieningenrechter Heima zal veroordelen tot voldoening van een bedrag van € 10 375 met bepaling dat eiser tegelijk met voldoening van dit bedrag de brommobiel  in geschil aan Heima overdraagt. Vertragingsrente is niet aangezegd. De verschuldigdheid daarvan begint te lopen vanaf de dag der dagvaarding.

Nu eiser geen specifiek bedrag aan buitengerechtelijke kosten vordert, zal die vordering worden afgewezen.

Heima zal als de in het ongelijk gestelde partij de kosten van dit geding moeten dragen, inclusief die van de gelegde beslagen.

(enz.)